Η Παγκόσμια Ημέρα Ηπατίτιδας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 28 Ιουλίου για την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης για την ιική ηπατίτιδα, μια φλεγμονή του ήπατος που προκαλεί μια σειρά από προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του ήπατος.

Υπάρχουν πέντε κύρια στελέχη του ιού της ηπατίτιδας – A, B, C, D και E. Μαζί, η ηπατίτιδα B και C είναι η πιο κοινή αιτία θανάτων, με 1,3 εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο. Εν μέσω πανδημίας COVID-19, η ιογενής ηπατίτιδα συνεχίζει να απειλεί χιλιάδες ζωές κάθε μέρα.

Το φετινό θέμα είναι « Μέλλον χωρίς ηπατίτιδα », με έμφαση στην πρόληψη της ηπατίτιδας Β μεταξύ μητέρων και νεογνών.

Πρόληψη της μετάδοσης από τον ιό της ηπατίτιδας Β από τη μητέρα στο παιδί: Κατευθυντήριες γραμμές για την αντιική προφύλαξη κατά την εγκυμοσύνη

Τι είναι η ηπατίτιδα

Η ηπατίτιδα είναι μια φλεγμονή του ήπατος που μπορεί να προκαλέσει μια σειρά προβλημάτων υγείας που μπορούν να αποβούν μέχρι και θανατηφόρα.

Υπάρχουν πέντε κύρια στελέχη του ιού της ηπατίτιδας, που αναφέρονται ως τύποι Α, Β, Γ, Δ και Ε. Ενώ όλα προκαλούν ηπατική νόσο, διαφέρουν με σημαντικούς τρόπους, όπως τρόπους μετάδοσης, σοβαρότητα της νόσου, γεωγραφική κατανομή και μεθόδους πρόληψη. Συγκεκριμένα, οι τύποι Β και Γ οδηγούν σε χρόνια ασθένεια σε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους και είναι η πιο κοινή αιτία κίρρωσης του ήπατος, καρκίνου και θανάτων που σχετίζονται με την ηπατίτιδα. Υπολογίζεται ότι 325 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με ηπατίτιδα Β και / ή C, και για τους περισσότερους, οι δοκιμές και η θεραπεία παραμένουν απρόσιτες.

Μερικοί τύποι ηπατίτιδας μπορούν να προληφθούν μέσω εμβολιασμού. Μια μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας διαπίστωσε ότι περίπου 4,5 εκατομμύρια πρόωροι θάνατοι θα μπορούσαν να προληφθούν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος έως το 2030 μέσω εμβολιασμού, διαγνωστικών εξετάσεων, φαρμάκων και εκστρατειών ενημέρωσης. Η παγκόσμια στρατηγική του ΠΟΥ για την ηπατίτιδα, η οποία εγκρίθηκε από όλα τα κράτη μέλη του, στοχεύει στη μείωση των νέων λοιμώξεων από ηπατίτιδα κατά 90% και των θανάτων κατά 65% μεταξύ του 2016 και του 2030.

Συμπτώματα

Πολλά άτομα με ηπατίτιδα Α, Β, Γ, Δ ή Ε εμφανίζουν μόνο ήπια συμπτώματα ή καθόλου. Ωστόσο, κάθε μορφή του ιού μπορεί να προκαλέσει πιο σοβαρά συμπτώματα.

Τα συμπτώματα της ηπατίτιδας Α, Β και Γ μπορεί να περιλαμβάνουν¨

• πυρετό
• αδιαθεσία
• απώλεια όρεξης
• Διάρροια
• Ναυτία
• κοιλιακή δυσφορία
• ούρα σκούρου χρώματος
• και ίκτερο (κιτρίνισμα του δέρματος και ασπράδια των ματιών).

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ιός μπορεί επίσης να προκαλέσει χρόνια ηπατική λοίμωξη που μπορεί αργότερα να εξελιχθεί σε κίρρωση ή καρκίνο του ήπατος. Αυτοί οι ασθενείς διατρέχουν κίνδυνο θανάτου.

Η ηπατίτιδα D (HDV) εντοπίζεται μόνο σε άτομα που έχουν ήδη μολυνθεί με ηπατίτιδα Β (HBV). Ωστόσο, η διπλή λοίμωξη του HBV και του HDV μπορεί να προκαλέσει μια πιο σοβαρή λοίμωξη και αποτελέσματα για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της επιταχυνόμενης εξέλιξης στην κίρρωση. Η ανάπτυξη χρόνιας ηπατίτιδας D είναι σπάνια.

Η ηπατίτιδα Ε (HEV) ξεκινά με ήπιο πυρετό, μειωμένη όρεξη, ναυτία και έμετο που διαρκεί για μερικές ημέρες. Μερικά άτομα μπορεί επίσης να έχουν κοιλιακό άλγος, κνησμό (χωρίς δερματικές βλάβες), δερματικό εξάνθημα ή πόνο στις αρθρώσεις. Μπορούν επίσης να παρουσιάσουν ίκτερο, με σκούρα ούρα και ωχρά κόπρανα, και ελαφρώς διογκωμένο  ήπαρ (ηπατομεγαλία) ή περιστασιακά οξεία ηπατική ανεπάρκεια.

Θεραπεία

Διατίθενται ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια για την πρόληψη του ιού της ηπατίτιδας Β (HBV). Αυτό το εμβόλιο αποτρέπει επίσης την ανάπτυξη του ιού της ηπατίτιδας D (HDV) και χορηγείται κατά τη γέννηση μειώνοντας σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης από τη μητέρα στο παιδί. Η χρόνια λοίμωξη από ηπατίτιδα Β μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιιικούς παράγοντες. Η θεραπεία μπορεί να επιβραδύνει την πρόοδο της κίρρωσης, να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του ήπατος και να βελτιώσει τη μακροχρόνια επιβίωση. Μόνο ένα ποσοστό ατόμων με χρόνια λοίμωξη από ηπατίτιδα Β θα χρειαστεί θεραπεία. Υπάρχει επίσης εμβόλιο για την πρόληψη λοιμώξεων της ηπατίτιδας Ε (HEV), αν και δεν είναι επί του παρόντος ευρέως διαθέσιμο. Δεν υπάρχουν ειδικές θεραπείες για HBV και HEV και συνήθως δεν απαιτείται νοσηλεία. Συνιστάται η αποφυγή περιττών φαρμάκων λόγω της αρνητικής επίδρασης στη λειτουργία του ήπατος που προκαλείται από αυτές τις λοιμώξεις.

Η ηπατίτιδα C (HCV) μπορεί να προκαλέσει οξεία και χρόνια λοίμωξη. Μερικοί άνθρωποι αναρρώνουν μόνοι τους, ενώ άλλοι αναπτύσσουν μια απειλητική για τη ζωή λοίμωξη ή περαιτέρω επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένης της κίρρωσης ή του καρκίνου. Δεν υπάρχει εμβόλιο για την ηπατίτιδα C. Τα αντιιικά φάρμακα μπορούν να θεραπεύσουν περισσότερο από το 95% των ατόμων με λοίμωξη από ηπατίτιδα C, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο θανάτου από κίρρωση και καρκίνο του ήπατος, αλλά η πρόσβαση στη διάγνωση και τη θεραπεία παραμένει χαμηλή.

Ο ιός της ηπατίτιδας Α (HAV) είναι πιο συχνός στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος λόγω της μειωμένης πρόσβασης σε καθαρές και αξιόπιστες πηγές νερού και στον αυξημένο κίνδυνο μολυσμένων τροφίμων. Ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο είναι διαθέσιμο για την πρόληψη της ηπατίτιδας Α. Οι περισσότερες λοιμώξεις από HAV είναι ήπιες, με την πλειονότητα των ανθρώπων να αναρρώνουν πλήρως και να αναπτύσσουν ανοσία σε περαιτέρω λοίμωξη. Ωστόσο, αυτές οι λοιμώξεις μπορεί σπάνια να είναι σοβαρές και απειλητικές για τη ζωή λόγω του κινδύνου ηπατικής ανεπάρκειας.

Πηγή: https://www.who.int/